Elektrikli araçların yaşam döngüsü, otomotiv sektörü için hem yeni fırsatlar hem de büyük ölçekli bir kriz riskini beraberinde getiriyor. Lityum-iyon bataryaların yeniden kullanımı, geri dönüşümü veya güvenli bertarafı; önümüzdeki on yılın en kritik gündemlerinden biri olarak öne çıkıyor.
EV bataryalarında geri dönüşüm fırsatları
Her biri 300 ila 600 kilogram arasında değişen bataryaların geri dönüştürülmesi, çevre sağlığı kadar ekonomik açıdan da büyük önem taşıyor. Ortalama bir lityum-iyon batarya, yaklaşık 2 bin 500 dolar değerinde geri dönüştürülebilir hammadde içeriyor. Küresel ölçekte 2030’a kadar 50 ila 60 milyon elektrikli araç bataryasının kullanım ömrünü tamamlaması bekleniyor. Bu da çevresel bir tehdit olmanın ötesinde, yaklaşık 100 milyar dolarlık bir döngüsel ekonomi potansiyeli anlamına geliyor.
Maliyetler ve tüketici davranışları değişiyor
İstanbul Ticaret Odası Elektrikli Araçlar Komitesi Başkanı Saim Aşçı, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede batarya maliyetlerinin araç değiştirme veya batarya kiralama gibi çözümleri gündeme getirdiğini belirtti.
“Bugün yeni bir elektrikli araç bataryasının maliyeti 10 bin ila 20 bin dolar seviyelerinde. Bu maliyet, tüketicileri ya araç değiştirmeye ya da batarya kiralama gibi yeni nesil çözümlere yönlendiriyor.”
Yeni nesil servisler, yeni uzmanlıklar
Döngüsel ekonomi açısından önemli bir yere sahip olan batarya teknolojileri; ikinci el batarya pazarı, geri dönüşüm ve sabit enerji depolama çözümleri gibi başlıklarla otomotivin geleceğini şekillendirmeye başladı.
“Elektrikli araçlar sadece çevreci değil; aynı zamanda veri odaklı, servis odaklı ve döngüsel ekonomi ilkelerine göre şekillenen bir geleceği temsil ediyor. Bu sürecin kazananı, değişimi erkenden okuyup altyapısını bugünden hazırlayan firmalar olacak.”
Batarya bakım ekipmanları, yazılım tabanlı Batarya Yönetim Sistemleri (BMS), soğutma çözümleri ve sertifikasyon süreçleri; artık otomotiv sektörünün ayrılmaz bir parçası haline geliyor. İkinci el araç piyasasında batarya kapasitesi, motor performansının önüne geçerken; batarya test cihazları, mobil diagnostik sistemler ve uzaktan izleme çözümleri servislerin yeni yetkinlik alanı haline geliyor.

